Spamfilters zijn te verdelen in twee soorten categorieën waarbij de tweede soort het effectiefst is maar ook het langst duurt om in werking te treden.
Ten eerste zijn er de spamfilters die mails aan de hand van bepaalde kenmerken proberen te herkennen. Wanneer de drempelwaarde van een mail wordt overschreden zal het bericht als spam worden aangevinkt en verdwijnen in de speciale spamfolder.
Daarnaast is er ook nog de lerende spamfilter. Hierbij moet je zelf als gebruiker aangeven welke mails spam en welke ham (gewenst) zijn, op die manier zal de filter onthouden wat je keuzes zijn en deze zoveel mogelijk toepassen. Hierdoor is het mogelijk om het aantal valse positieven zo laag mogelijk te houden.
Filters gooien zelden een maibericht weg maar plaatsen het in een speciale map of voegen een extra regel toe in het onderwerp. Soms is het zo dat er in de mail wordt beschreven of het een veilige mail is. Dit is echter te omzeilen door een spammer door de regel van te voren al toe te voegen.